Muziek
Samenwerkingsverband tussen twee de Vlaamse groepe Pandora en Ultreya. Pandora maakt oude muziek op historische instrumenten en probeert het geluid zo als het toen geklonken moet hebben te reproduceren. Het duo Ultreya werd opgericht in 1990 en bestaat uit Martina Diessner en Peter Van Wonterghem. Beide muzikanten onderscheiden zich in het vertolken van oude muziek en traditionele muziek op een uitgebreid instrumentarium. Op deze cd brengen zij oude muziek die geassocieerd is aan pelgrimeren. Het gaat om liederen, kerkmuziek en instrumentale stukken.
Tracklist:
Marcha de processión
Wer das Elend Bauen will
Sint Jakobsliedeken
Folias Gallegas
Dum Pater Familias
Congaudeant Catholici
Men may leve all gamys
Pelegrinuac
La Peregrina
Sankta Jakup
Je vendis ma Calebasse
Folias Gallegas
Jakobus
Pelgrimsmuziek op de weg naar Santiago de Compostela
Pandora & Duo-Ultreya
2013
Eigen beheer (http://www.duo-ultreya.be)
Vervolg op de cd Pilgrimage to Santiago. Dit keer werd de muziek opgenomen in een studio in Londen. Het repertoire richt zich voornamelijk op de componisten uit de Spaanse bloeiperiode waaronder Lobo, Guerrero en Victoria, maar ook minder bekende figuren zoals Philippe Rogier, Joao IV van Portugal en Manuel Cardoso. Ook deze cd is de hemel in geprezen vanwege de prachtige vloeiende zang en warme akoestiek.
Santiago a cappella
Music by Lobo, Guerrero, Victoria, John IV of Portugal, Cardoso, Rogier
and from the Llibre Vermell de Montserrat
The Monteverdi Choir
John Eliot Gardiner
2009
Solo Deo Gloria SDG 710
Geroemde cd met de vocale werken van het Gardiner-project Pilgrimage to Santiago. In 2004 trok hij met zijn Monteverdi Choir langs kerken op de weg naar Santiago en bracht daar oude muziek die gerelateerd is aan pelgrimage. Zo zijn er gezangen uit het Libere Vermell de Montserrat, een manuscript uit het klooster van Montserrat (Barcelona) dat in de loop van de 13de en 14de eeuw was uitgegroeid tot een bedevaartsoord vanwege de wonderen rond het beeld van de Zwarte Madonna. In het manuscript staan een aantal liederen van rondedansjes tot gecomponeerde geestelijke gezangen, die thematisch aan het pelgrimeren zijn verbonden. De Codex Calixtinus is een manuscript uit de twaalfde eeuw dat wordt gezien als een reisgids voor pelgrims naar Santiago. Naast adviezen, tips en gebruiken bevat het boek meerstemmige gezangen. Verder muziek van componisten als Victoria, Clemens non Papa, Dufay en Lassus. Zij reisden in de 15e en 16e eeuw heel wat af, bezochten heilige steden en beïnvloedden de muziek ter plaatse en namen weer invloeden mee naar huis.
Pilgrimage to Santiago
Music from the Codex Calixtinus and the Libre Vermell de Montserrat and by Victoria,
Clemens non Papa, Dufay, Lassus, Morales, Mouton and Palestrina
The Monteverdi Choir
John Eliot Gardiner
2006
Solo Deo Gloria SDG 701
Middeleeuwse liedjes die onderweg werden gezongen. In het Duits, Frans, Spaans en Latijn met instrumentale begeleiding van oude instrumenten. De soundtrack van de pelgrims uit voorbije eeuwen.
Camino de Santiago
Mittelalterliche Musik auf dem Jakobsweg
Ensemble für frühe Musik Augsburg
2008
Christophorus CHR 77300
Middeleeuwse liedjes die onderweg werden gezongen. In het Spaans en Latijn met instrumentale begeleiding van oude instrumenten. Daarnaast de multiculturele liederen die zijn bewaard in de oude manuscripten als de Llibre Vermell of Monserrat, de Codex Calixtinus, en de Cancionero de Palacio. Manuscripten uit bedevaartsplekken die gebeden, teksten en liederen bevatten.
Camino de Santiago
Medieval music for Spanish pilgrimages
Freiburger Spielleyt
2010
Christophorus CHR 77330
Kleurrijk werk van de Britse, vrij onbekende componist, George Dyson. Het is een cantate gebaseerd op The Canterbury Pilgrims van Geoffrey Chaucer. Mooi gezongen koorwerk dat rijk georkestreerd is. Het is melodieus, levendig, optimistisch en ongecompliceerd van aard. Het werk stamt uit 1930. BBC Music Magazine schreef: ‘Chaucer’s amusingly ironic depictions and, Vaughan Williams and Ireland, you’ll like Dyson.
The Canterbury pilgrims
George Dyson
Richard Hickox
London Sympnohy Orchestra
2012
Chandos Chan 24143
Op reis langs de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. Door verlaten gebieden, langs gastvrije kloosters en herbergen, door drukke levendige steden en langs heilige plaatsen zoals het Cruz de Hierro komt de reiziger uiteindelijk aan in de kathedraal van Santiago. Dit eindpunt van de reis is ook werkelijk het eindpunt in de muziek, voor deze finale werd het orgel in de kathedraal opgenomen. De muziek is een mix van keltisch, Gregoriaans en klassieke invloeden en is opgenomen met koor, solisten, orkest en veel vibrafoon/marimba en slagwerk.
Impressions of a pilgrimage
Dick Le Mair
2004
EMI 467122
De folkgroep Kalenda Maya maakt veel middeleeuwse muziek op oude instrumenten. Toen het Olavspad Noorwegen in 1997 officieel en feestelijk werd geopend door een groep mensen die het hele pad liepen, liep deze groep een aantal dagen mee. Ze brachten oude pelgrimliederen die in heel Europa gezongen werden ten gehore. Daarbij ook de oude Noorse ballade Olav Haraldssons kappsigling (De bootwedstrijd van Olav Haraldsson). Dit is een oude ballade waar alleen fragmenten van bewaard gebleven zijn. Kalenda Maya reconstrueerde het lied.
Olav Haraldsson (Olav de heilige) twistte met zijn broer Harald over het recht koning van Noorwegen te worden. Olav stelt voor dat degene die het snelst terug naar het vaderland kan varen, koning mag worden. Harald gaat akkoord maar wil met de snelzeilende boot Ormen (De slang). Olav moet dan met de zwaardere en langzamer zeilende boot Oksen (De os). Vóor de wedstrijd moeten ze naar de mis in de kerk zegt Olav. Harald trekt zich daar niks van aan en gaat alvast van start. Dit komt Olav ter ore maar hij wacht tot de mis afgelopen is. Pas dan vertrekt hij. Het schip suist vooruit. Niet alleen over zee, maar ook over land en zelfs door de bergen, waar hij de trollenvrouw Zwarte Trolde, die daar rustig zit te spinnen, aan het schrikken maakt en in steen doet veranderen. Olav komt 3 dagen eerder aan dan zijn broer en wordt koning van Noorwegen.
Pilgrimsreiser
Kalenda Maya
Kulturverksted
1997
Een cd met Gregoriaanse gezangen die eeuwenlang op de heiligendag van St. Olav werden gezongen: 29 juli.
De Centrale Discotheek Rotterdam schreef er over:
Dit is een mooie en interessante nieuwe dubbel-cd met gregoriaanse muziek. Waar veel cd’s hoogtepunten uit het enorme gregoriaanse repertoire laten horen, brengen twee Noorse ensembles hier gregoriaans voor de feestdag van een enkele heilige, Sint Olav. Deze Olav (995-1030) was koning van Noorwegen, en stierf tijdens een veldslag. Binnen een jaar werd hij heilig verklaard. Zijn stoffelijk overschot werd onder een altaar geplaatst in de kathedraal van Trondheim. Bovendien werden er voor hem speciale gezangen gemaakt. Op deze cd horen we alle gezangen die tijdens de getijden klonken van de metten, aan het einde van de nacht, tot de vespers, aan het einde van de middag. In deze getijden klonken psalmen maar ook nieuwe gregoriaanse gezangen, waar het leven van Olav beschreven werd. Overigens werden hier, zoals meestal, oude melodieën hergebruikt en van nieuwe teksten voor- zien. Een en ander wordt uitstekend uitgelegd in het boekje, de teksten zelf zijn helaas alleen online te vinden. De uitvoeringen van het Consortium Vocale Oslo (mannen) en Graces & Voices (vrouwen) zijn prachtig rustig, en de opname is kraakhelder.
(Copyright: nieuwslijst centrale discotheek Rotterdam 15 november 2016, week 46)
Historia Sancti Olavi
Consortsium Vocale Oslo, Graces & Voices, olv Alexander Markus Schweitzer
LAWO LWC 1106 (2cd)
2016