Stavoren – Workum
De buienrader rept van veel regen verspreid over de hele dag. Buiten miezert het wat maar erg indrukwekkend is het niet.
Onder het ontbijt in ons overnachtingsadres in Stavoren bespreken we mogelijke regen-alternatieven waarin stukjes trein en een bezoek aan het Jopie Huismanmuseum in Workum de revue passeren. Na enig geestelijk talmen besluiten we gewoon te beginnen en maar te zien waar ons schip strandt.
Tiende deel van de nagelopen wandeltocht die Jakob van Lennep en Dirk van Hogendorp maakten in de zomer van 1823. Bekijk alle delen op de Overzichtspagina Van Lennep.
Dijk
In onze regenuitrusting bestijgen we de grasdijk naar Hindeloopen. We lopen weer tussen de schapen en kijken uit over grijs water onder een grijze lucht. Aan de andere kant de Friese weilanden en brede stroken riet bij wijze van nieuwe natuur. De regen houdt al snel op, ook al meldt de buienradar dat het nu hard regent hier. Blijkbaar is deze depressie moeilijk in een voorspelling te vangen. Sterker nog, de zon lijkt zich achter het grijs op te maken voor een doorbraak.
Hindeloopen
We naderen Hindeloopen. Maddy schetst het silhouet van het stadje leunend tegen een hek op de grasdijk. Achter ons staat een in ongebruik geraakt badpaviljoen uit het begin van de 20e eeuw en naast ligt een strandje waar kitesurfers druk in de weer zijn.
Hindeloopen: Maddy Goettsch
Uit het dagboek van Van Lennep:
Na vrij wel geslapen te hebben en 26 Stuivers aan verteering betaald, wandelden wij te vijf ure uit en kwamen na een half uur gaans op de hoogte van Molquerum, waar wij den weg een ogenblik verlieten op dit dorp dat een kwartier landwaarts inligt, voornamelijk wegens de kleeding der vrouwen, te bezien. Dan, het gansche dorp (ook geheel vervallen) doorloopen hebbende, zagen wij geen mensch. Misnoegd, en toch iemand willende zien, traden wij de herberg in, waar wij alleen een oud wijf in bed vonden, dat ons verhaalde dat er in haar herberg... niets te krijgen was. Wij keerden dus op den dijk te rug en kwamen te zeven ure binnen Hindeloopen, dat van verre een goed voorkomen heeft, doch zijn woord niet houdt Twee straten waren wij reeds ten ende en hadden nog geen schepsel gezien dan een haan en een hond. In de liederlijke herberg het gouden anker aten wij een boterham Hier bestond een leesgezelschap; de lijst der boeken hong in de kamer en dit kostbaar Muzeum bestond uit zesentwintig werken, als b.v. inleiding tot de geographie: historie der kozakken: geschiedenis der landing in Noord Holland: de Star: de Letteroefeningen: de Catechismus der natuur de predikatie bij gelegenheid der inwijding van de kerk te Molquerum enz. De Hinloopensche vrouwen (die wij niet zagen) zijn als bekend is zeer vreemd gekleed. Voor den kleinen vierkanten borstlap betalen zij vaak twaalf guldens en meer; voor hare voorschoten, 1⁄2 els breedte tot tachtig guldens. Men gebruikt in Hindeloopen slechts een vertrek of eigenlijk een duivenhok met schuiven in stee van deuren: de rest van 't huis dient alleen in geval van geboorte of dood, en wordt overigens niet gebruikt. Eene ruime bedstede welke men men een trap of ladder beklimt, bergt man, vrouw en kinderen, ook den gast, die naar zijne kunne, naast den man of naast de vrouw slaapt. De kennismaking en vrijerij geschiedt door het zenden van een' koek en liqueur welke, aangenomen zijnde, de goedkeuring van het meisje toont. In dienzelfden vreemden toon neemt de vrijerij een voortgang. - Overigens zijn de Hindeloopers zeer schuw en vooral voor vreemdelingen bevreesd, aan welke zij zich zoo min mogelijk vertoonen.
Hindeloopen ligt er nu een stuk florissanter bij. Het is een mooi gerestaureerd pittoresk stadje met lieve bakstenen huisjes, dicht op elkaar met smalle steegjes ertussen die leuke doorkijkjes bieden. Er is natuurlijk ook een haven, tjokvol masten van de bruine en witte vloot. Er lopen al best wat toeristen rond, maar we vermoeden dat je hier buiten de coronaluwte vaak over de hoofden moet lopen. We drinken koffie met uitzicht op de kerk en trekken dan weer verder, de schilderkunst en klederdracht latend voor wat het is. Het is ondertussen warm en droog geworden, van een stukje trein nemen is geen sprake meer, de regen blijft definitief uit.
Workum
We komen op een prachtig gelegen grasdijk die iets uit de kust ligt. We wandelen hoog boven de wereld tussen de schapen met links en recht vergezichten. Wanneer we weer aan het IJsselmeer staan gaat het scherp rechtsaf lang de vaart naar Workum. We weten dat er nu tijd genoeg zal zijn om ook nog even bij het Jopie Huismanmuseum langs te gaan, mits we een beetje doorlopen. Ondertussen zijn de temperaturen wel zo hoog opgelopen dat we een beetje oververhit zijn geraakt als we Workum eenmaal binnnen lopen. Ook weer een prachtig stadje tjokvol monumentale straten, boten en kades waar de geschiedenis tegenaan klotst. Maar voor we dat gaan bewonderen reppen we ons eerst naar het museum dat nog een uurtje open is.
Huisman
Jopie Huisman is bekend geworden met zijn precieze schilderijen van oude, vaak verstelde kleren. Hij heeft ook ander werk gemaakt maar dat interesseert ons minder. Ook het museum is corona-proof. Handgels, spatwandjes bij de balie en een kruisverhoortje over je gezondheid. De schilderijen van oude kleren maken hun reputatie waar. Leuk is dat ook de minutieus nageschilderde voorwerpen te zien zijn. Maar waar Maddy fysiek helemaal opknapt van de kunstinjectie, voel ik vooral mijn vermoeide voeten opspelen. Gelukkig is het niet een al te omvangrijke tentoonstelling en ligt ons hotel De Gulden Leeuw zo ongeveer naast het museum op het prachtige centrale plein. Ook daar ontbijtformuliertjes en reserveringen, maar verder is het relaxt.
Uit het dagboek van Van Lennep:
Te halftien kwamen wij, altijd den dijk gevolgd zijnde, te Workum aan. Deze stad houdt zich door eenige fabrieken, zeepziederijen, steenbakkerijen en kalkovens nog staande en heeft nog rijke inwooners. Op het oog is zij zelfs fraai en in de lengte gebouwd, zoodat wij om aan het logement het Wapen van Friesland dat aan de andere zijde ligt, te komen, een half uur noodig hadden. Nadat wij een wijl gerust en gedut hadden, liepen wij de stad rond, of liever langs, want zij bestaat voornamelijk uit twee lange wallen aan een gracht. In de oude kerk die van den toren afgescheiden is, zagen wij predikstoel, banken, draagbaren van gilden enz. alles beschilderd en met versjens verrijkt Het Stadhuis is nogal merkwaardig en de winkels zeer fraai. Te een ure aten wij heerlijke baars, vielen na den eten weder in slaap en wandelden te vier ure naar het dorp Parrega,
We eten de dagschotel: pietermannen, een soort baars, als een saluut naar Van Lennp, die hier tussen de middag baars at. Heerlijke vis overigens. Zij liepen nog door naar Bolsward, maar wij houden houden het bij een rondje centrum na het eten.
Workum: Maddy Goetsch
Workum is ook weer verrassend mooi. De grote kerk met een losse toren (onderlinge twisten hielden de voltooiing tegen), een fraai gemeentehuis, waar nu de bibliotheek in huist, een oud waaggebouw en ontzettend lief straatje met een wit hek naast de kerk. Maddy schetst het in het avondlicht en zet zich later aan het bureautje in de hotelkamer om kleur toe te voegen. Wordt de functie van zo’n bureautje ook nog eens eer aan gedaan. Meestal worden er alleen toch maar spullen en vuile kopjes op gestald.
volgende deel (van deze trip)
volgende deel van Van Lennep, op de voet gevolgd (Groningen)
Praktische informatie
Stavoren – Workum
18 km
Routebeschrijving:
Tot workum liepen we precies dezelfde route als Van Lennep en Van Hogendorp.
Elfstedenpad etappe 6