Sören en ik pakken de draad weer op in Wormerveer en steken via een brug de Zaan over. Jakob en Dirk moesten zich hier met een schuitje laten overzetten.
Tweede deel van de nagelopen wandeltocht die Jakob van Lennep en Dirk van Hogendorp maakte in de zomer van 1823. Bekijk alle delen op de Overzichtspagina Van Lennep.
Stralend weer, het is zelfs warm te noemen. We kunnen direct de truien uittreken. We lopen door Wormerveer. Met de bedrijvigheid langs de Zaan is direct afgelopen, de sfeer verandert snel naar kalm en dorps. De man die zijn hond uitlaat, de postbezorgster, de boodschappen doende vrouw, ze groeten ons en elkaar. Niet veel later rest er alleen lintbebouwing. Achter de huizenrij liggen de veenweilanden van Waterland tot zover het oog reikt.
Beschuittoren
We passeren een losse toren met een groenhouten opbouw, duidelijk nieuw gebouwd. Het blijkt een replica van de beschuittoren te zijn. Indertijd was hier een bloeiende scheepsbeschuitindustrie ten dienste van de Amsterdamse koopmanschepen. Dat gebeurde in brandgevaarlijke houten bakkerijtjes en veiligheidshalve moest het vuur tussen 18.00 en 24.00 uur gedoofd zijn. De klok op de toren gaf aan wanneer het 18.00 uur was.
Zonnewijzer
Verderop in het lint staat een charmante kerk van de protestantse gemeente omzoomd door een parkachtig kerkhof. Daar pauzeren we met koffie. De zonnewijzer uit 1807 op de kerk meent dat de tijd snel gaat. Sommige dingen veranderen niet.
Het zicht op de met slootjes doorsneden veenweilanden zal in 1823 niet veel anders zijn geweest dan nu, met dat verschil dat er toen waarschijnlijk boeren bezig waren hun koeien per platte boot te verweiden. Nu is het beschermde natuur.
Jisp
We komen in Jisp, ook een lintdorp. In het centrum staat een prachtig raadhuisje uit de 17e eeuw dat erg lijkt op de raadhuizen van Graft en Groot Schermer. Voor het raadhuis (en door heel Jisp) ligt de wegsloot met de beschermde boenwallen. Op die grassige kades werden de tonnen en vaten van traankokerijen geboend. De walvisvaart was hier de grote inkomstenbron. Het zal hier toen enorm gestonken hebben, nu rest er een idyllisch dorpsgezicht.
Zere voeten
Bij het verlaten van Jisp komen we in het grote niets. Een rechte weg met weids uitzicht over weilanden. Als wandelaar zijn dit de te vermijden wegen, maar ja, we volgen het spoor van Jakob en Dirk. Jakob had hier ondertussen enorm zere voeten. Hij wijtte de pijn aan zijn slecht zittende schoenen. Waarschijnlijk had hij nieuwe schoenen aan die niet op een linker- en rechterleest geschoeid waren en was er geen verschil tussen een linker- en rechterschoen. Vreemd genoeg waren de schoenen van de gewone man wel een paar van links en rechts. Juist de luxe schoenen waren identiek.
Omdat er verder niets is om onze ogen aan te laten haken, luisteren we naar het ruisen van het riet en concentreren we ons op de vogels. We zien kieviten, een paar grutto’s en visdiefjes. Sören ziet een wezel/marterachtig dier de weg oversteken.
Wijdewormer
Wanneer we op de ringvaart van de Wijdewormer stuiten pauzeren we bij een picknickbank op de dijk. Er zit een vrouw met fiets een boterham te eten. We delen de bank. Zij is uit Amsterdam op weg naar haar ouders in Alkmaar en puzzelt op de kaart een aantrekkelijke route bij elkaar. Ze is wat vermoeid vanwege de wind, die inderdaad nogal hard waait. Wij zien een beetje op tegen de brede autoweg die ons verschiet ligt, maar we zien nu aan de andere kant van de vaart een fijne grasdijk liggen. Er staan geen bordjes verboden toegang, maar er is ook geen indicatie dat er doorgaand gewandeld kan worden. Mede door aanmoediging van de fietster besluiten we de grasdijk te nemen.
Neck
Het gaat fantastisch. Prachtig karrespoor door het hoge gras en later over geschakelde weilanden. We kunnen uitkijken over de lage stokoude polder waar koeien in rijke weiden grazen. Gelukkig met ons besluit kuieren we door tot Neck, waar warempel een hekje voor wandelaars is geplaatst dat ons toegang geeft tot het begin van een asfaltweggetje. Het hekje is bijna helemaal dichtgegroeid met struiken maar het functioneert. We blijken niet illegaal te hebben gelopen, er staan zelfs bordjes dat het alleen verboden is voor ruiters en honden.
Via Neck en een fietspad langs woonboten komen we aan bij de Vinex van Purmerend pal langs de A9. Herrie, lelijkheid en rommelgroen. Daar hadden Jakob en Dirk dan weer geen last van. Maar net als zij kwamen wij aan het kanaal en “betraden over de heerlijke nieuwe brug de stad Purmerend binnen”.
Purmerend
Terwijl zij hun intrek nemen in De Roskam, drinken wij koffie op een fijn terras aan het kanaal. Daarna lopen we nog even rond in het oude deel van Purmerend dat nog veel charme heeft. Op de markt verwijst alles naar de koehandel die hier ooit groot was. Een koeienstandbeeld op het plein, horecanamen waarin veelvuldig de woorden koe en stal in voorkomen en een foodhal in aanbouw dat De Stallen zal gaan heten. Langs de oude singel en straten die er in 1823 nog niet waren zigzaggen we naar het station waar de trein naar Amsterdam als op afroep net aan komt glijden.
Jakob zal de volgende dag in Purmerend een stel boerenschoenen gaan kopen waarop hij zijn tocht zal vervolgen.
Praktische informatie
Van Lennep, op de voet gevolgd 2
Wormerveer – Purmerend
15 km
Startpunt: Wormerveer station
Eindpunt: Purmerend station
Horeca
Diverse gelegenheden in de centra van Wormerveer, Jisp en Purmerend