Ik had niet gedacht dat het buitengebied van Amsterdam nog echte verrassingen voor ons in petto had, maar wat blijkt, dat was wel het geval. De verrassing heet Lutkemeerpolder.
Bevrijdingsdag
Het is een stralende bevrijdingsdag. Maddy werd getipt voor de Trage tocht Osdorp. Ik ben ooit, 15 jaar geleden, van de Nieuwe Meer naar Halfweg gelopen. Dat was een etappe in het streekpad Amsterdamse Ommegang (dat inmiddels vervallen is). Ik bewaarde daar geen pittoreske herinneringen aan. In de omgeving van Halfweg werd nog druk gewerkt aan de A5. Overal omgeploegde grond, zandlichamen en bulldozersporen. Sindsdien was ik er niet meer geweest. En sindsdien is er veel veranderd, ten goede. Er is een heel divers groengebied ontstaan. Met bewandelbare weilanden, de Fruittuinen van west en het Fluisterbos, iets ten noorden van de stokoude Lutkemeerpolder.
Lijnden
De wandeling begint bij het eindpunt van tramlijn 1. De coronamaatregelen laten het gebruik van OV voor ‘flauwekulletjes’ nog niet toe, dus fietsen we naar de wandeling en parkeren we de fiets aan de Ringvaart tegenover het oude stoomgemaal van Lijnden. Al een bezienswaardigheid op zich. Zeker in dit prachtige weer.
Westgaarde
We passeren het eindpunt van lijn 1 en lopen over een aardig graspaadje langs de stadsrand naar begraafplaats Westgaarde. Onverhard in de stad. We doorkruisen de begraafplaats. Allebei al eerder op Westgaarde geweest, maar nooit verder gekomen dan de aula. De begraafplaats is verrassend ruim opgezet en heel parkachtig met fonteinen en alles. We komen langs het monument voor de slachtoffers van de vliegramp bij Tenerife. Dat was in 1977. Ik kan me de schokgolf die door Nederland sloeg nog goed herinneren, ook al was ik 12 en had ik nog nooit van Tenerife gehoord. Ik haalde Tenerife nog jaren door de war met Tel-Aviv, wat voor mij net zo’n abstract woord was.
Lutkemeerpolder
Wanneer we Westgaarde aan de achterkant verlaten staan we op de hoofdweg midden door de Lutkemeerpolder. Een klein poldertje dat werd drooggemalen in 1865, 15 jaar na de Haarlemmermeer. Nu al half in beslag genomen door Westgaarde en bedrijventerreinen, maar ook nog half in takt als akkerland.
We slaan rechtsaf en komen langs een paar prachtige oude boerderijen waaronder een met de fraaie naam De Melkweg. Wanneer we aan de oude dijk komen zijn we compleet verrast door het prachtige wandelpad dat voor ons ligt. Over de meanderende kruin van de dijk tussen het fluitekruid en het raapzaad met uitzichten over de weilanden rondom. Hoewel we maar een kilometer of acht van huis zijn, voelt het als een dagje lekker weg in eigen land.
Lutkemeer en omgeving anno 1742
Bedreigd
We hadden wel gehoord van een poldertje nabij Amsterdam dat onder druk stond vanwege projectontwikkelaars en het grote geld, maar dat dat hier was wisten we niet. Ook dat was, net als Tenerife indertijd, een abstracte locatie. En daardoor zijn we minder betrokken. Nu we het weten zijn we alsnog zeer verontwaardigd, maar als een pleister op een houten been: we hadden eerder in actie moeten komen. Want als ik bij thuiskomst het internet er op na sla blijkt de uitkomst ontluisterend.
De polder is door de gemeente verkocht aan projectontwikkelaars die er een paar distributiedozen willen neerzetten. De bedreigde bewoners waaronder een zorgboerderij en een biologische boerderij hebben zich met hand en tand verzet, maar de gemeente heeft toch in het voordeel van de projectontwikkelaars beslist omdat het ‘te duur’ was om de besluiten terug te draaien. Groen Links Nota Bene, stemde daarbij in.
Het verzet gaat door, maar het lijkt hopeloos. Al zie ik nog een streepje hoop aan de horizon vanwege de corona-crisis. De ontwikkelaars zijn gelieerd aan Schiphol en ik mag hopen dat de crisis in de luchtvaart het behoud van de polder wordt. Hier kun meer je over de bedreiging lezen en een petitie tekenen.
Een voordeel van de luchtvaartcrisis merken we al: normaliter zullen hier ettelijke vliegtuigen bulderend overkomen, nu is het heerlijk rustig.
Osdorperweg
We genieten van de bloemenzee op de dijk en slaan dan rechtsaf de weilanden in. Die leiden naar de Osdorperweg, de weg die sinds mensenheugenis Halfweg en het oude dorp Sloten verbindt. Osdorp is een verbastering van Oostdorp. In die naam ligt verscholen dat het dorp van oudsher op Haarlem was gericht. Ondertussen is het opgeslokt door Amsterdam
Fruittuinen van West
We steken de weg over en komen via een mooi maar brandnetelrijk paadje op een laan die ons naar de Fruittuinen van West brengt. Een nieuw fruitteeltbedrijf waar je in andere tijden ook koffie en taart kunt krijgen.
Lepelaar
We ronden het Fluisterbos (aangelegd ter compensatie van de aanleg van de A5) en keren via zeer brandnetelrijke weilanden weer terug naar de dijk van de Lutkemeerpolder. Via de oostkant volgen we de randen van het oude meer. We horen de koekoek en vermoeden roerdompen en rietzangers in de rietkragen. Die krijgen we niet te zien natuurlijk, maar er vliegt wel een lepelaar over.
We zigzaggen door het recreatiegebiedje en weten dat de Ringvaart nabij is, wanneer we het oude stoomgemaal boven de rietkragen zien uitpiepen. Een regelrechte aanrader deze wandeling, vooral in deze tijd van het jaar. Doe het voordat de distrubutiedozenbouwers hun hellewerk kunnen gaan verrichten en laat weten dat je het er niet mee eens bent!
Praktische informatie
Trage tocht Osdorp
11 km
Startpunt
Eindpunt tramlijn 1, Akersingel 2
Horeca
Fruittuinen van west
Routebeschrijving
Deze Trage tocht kun je vinden op de wandelzoekpagina